Castreren van een hond: alles wat je als baasje wil weten

• Castratie maakt je hond onvruchtbaar door het verwijderen van de testikels en biedt zowel gezondheids- als gedragsvoordelen
• De beste leeftijd voor castratie ligt tussen 6-12 maanden, afhankelijk van ras, grootte en individuele ontwikkeling van je hond
• Er zijn zowel chirurgische als chemische castratie alternatieven beschikbaar, waarbij chemische castratie een tijdelijke en omkeerbare optie biedt
• De beslissing tot castratie wordt altijd genomen in overleg met je dierenarts, rekening houdend met alle voor- en nadelen en je unieke situatie

Je hond te laten castreren is een beslissing die veel hondeneigenaren overwegen. Het gaat om meer dan alleen het voorkomen van ongewenste voortplanting. De ingreep heeft grote gevolgen voor de gezondheid en het gedrag van je trouwe viervoeter. In deze uitgebreide gids lees je alles wat je moet weten over castratie bij honden zodat je een weloverwogen beslissing kan nemen. Want uiteindelijk gaat het erom dat jij en je hond de keuze maken die het beste past bij jullie specifieke situatie.

Wat is castratie bij honden?

Castreren van een hond betekent het chirurgisch verwijderen van de testikels onder algehele narcose. Deze ingreep maakt je reu permanent onvruchtbaar en stopt de productie van testosteron. Het is een routineprocedure die dierenartsen dagelijks uitvoeren.

Tijdens de operatie waarbij de teelballen verwijderd worden, plaatst de dierenarts onderhuidse hechtingen die sneller genezen en minder zichtbaar zijn. De gehele procedure duurt meestal tussen 20 en 45 minuten, afhankelijk van de grootte en leeftijd van je hond.

De gevolgen van castratie gaan verder dan alleen onvruchtbaar maken. Door het wegvallen van testosteron verandert het hormonale evenwicht in het lichaam van je hond. Dit kan invloed hebben op gedrag, fysieke ontwikkeling en bepaalde gezondheidsrisico’s.

Verschil tussen castratie en sterilisatie

De termen castratie en sterilisatie worden vaak door elkaar gebruikt, maar verwijzen eigenlijk naar compleet verschillende ingrepen en zijn afhankelijk van het geslacht van je hond.

• Bij reuen (mannetjes) spreken we van castratie: hierbij worden de teelballen volledig verwijderd, waardoor de hond onvruchtbaar wordt en geen testosteron meer aanmaakt. Dit heeft dus invloed op zowel de vruchtbaarheid als het hormonale gedrag.
• Bij teefjes (vrouwtjes) wordt meestal gesproken van sterilisatie, al is de term niet helemaal correct. In de praktijk gaat het vaak om een ovariectomie (hier worden de eierstokken verwijderd) of een ovariohysterectomie (hier worden de eierstokken en baarmoeder weggehaald). Ook hier stopt de hormoonproductie volledig.

Wanneer kan je het best je hond laten castreren?

De beslissing om je hond te laten castreren hangt af van verschillende factoren. Medische redenen spelen vaak een belangrijke rol, evenals gedragsproblemen die samenhangen met hormonen. Ook praktische overwegingen, zoals het voorkomen van ongewenste voortplanting, kunnen doorslaggevend zijn.

Ongewenst gedrag zoals:

• Agressief gedrag naar andere honden
• Overmatig markeren in huis
• Constant weglopen achter loopse teven

zijn signalen die je kunnen doen overwegen om je hond te laten castreren. Niet alle gedragsproblemen zijn hormonaal bepaald, dus het is belangrijk om dit eerst goed te laten beoordelen.

Sommige medische redenen maken een castratie vrijwel onvermijdelijk, zoals:

• Testikeltumoren
• Chronische prostaatontsteking
• Goedaardige prostaatvergroting

In dergelijke gevallen wordt de operatie uitgevoerd om ernstigere gezondheidsproblemen voorkomen.

Ook erfelijke aandoeningen kunnen een rol spelen bij de beslissing. Als er in de bloedlijn van je hond erfelijke aanleg is voor bepaalde problemen, kan vroege castratie soms helpen om risico’s te verminderen.

Beste leeftijd voor castratie of sterilisatie

Voor de meeste honden ligt de optimale leeftijd voor castratie tussen 6 en 12 maanden. Dit is net voor of kort na het bereiken van de geslachtsrijpheid. Op deze jonge leeftijd herstellen honden sneller van de ingreep en zijn de gedragseffecten meestal het meest uitgesproken.

Bij grote honden wordt vaak geadviseerd om te wachten tot ze 12 tot 18 maanden oud zijn. De reden is dat deze honden langer nodig hebben voor hun skeletgroei. Vroege castratie kan bij bepaalde rassen leiden tot een verhoogd risico op gewrichtsproblemen.

Het ras speelt daarbij ook een belangrijke rol. Golden retrievers, bijvoorbeeld, hebben een verhoogde aanleg voor bepaalde kankertypes wanneer ze op zeer jonge leeftijd worden gecastreerd. Voor Cocker spaniels ligt dit weer anders, en kunnen ze juist baat hebben bij vroege castratie.

Oudere honden kunnen ook nog gecastreerd worden, maar de ingreep wordt complexer naarmate de hond ouder wordt. Het narcoserisico neemt toe en het herstel duurt langer. Voor oudere honden met specifieke medische problemen kan castratie echter nog steeds de beste keuze zijn.

Meest voorkomende redenen om de hond te laten castreren

Voorkomen van ongewenste voortplanting

Dit is vaak de meest voor de hand liggende reden. Vooral als je regelmatig in contact komt met intacte teven of als je hond de neiging heeft om weg te lopen wanneer er loopse teven in de buurt zijn.

Gedragsproblemen

Gedragsproblemen vormen een andere belangrijke categorie. Agressief gedrag dat gedreven agressie vertoont jegens andere reuen kan na castratie sterk verminderen. Ook het markeren in huis en hyperseksueel gedrag zijn vaak hormonaal bepaald en kunnen verbeteren na de ingreep.

Gezondheidsproblemen voorkomen

Op medisch vlak biedt castratie bescherming tegen verschillende gezondheidsproblemen. Gecastreerde reuen kunnen geen testikeltumoren meer ontwikkelen en hebben een lager risico op prostaatproblemen. Ook bepaalde hormonaal gerelateerde huidproblemen kunnen verbeteren.

Gedrag hond

Voor de meeste hondeneigenaren speelt comfort ook een rol. Een gecastreerde hond reageert minder heftig op loopse teven in de omgeving en is vaak rustiger tijdens wandelingen. Dit maakt het dagelijks leven met je hond aangenamer.

Nadelen en risico’s van castratie

• Gewichtstoename is het meest voorkomende nadelige effect van castratie. Door het veranderde hormonaal evenwicht hebben gecastreerde honden een verhoogd risico op overgewicht. Het metabolisme wordt langzamer en de eetlust kan toenemen.
• Bij bepaalde rassen kan de vacht veranderen na castratie. De vacht kan zachter en voller worden, wat bij sommige rassen als minder wenselijk wordt beschouwd. Dit geldt vooral voor rassen met een harde, draadachtige vacht die lastig kambaar kan worden.
• Er is een kleine maar meetbare toename in het risico op bepaalde kankertypes bij gecastreerde honden. Prostaatkanker komt vaker voor bij gecastreerde reuen, hoewel dit een zeldzame vorm van kanker blijft. Ook bepaalde bottumoren kunnen iets vaker voorkomen.
• Voor honden die op zeer jonge leeftijd gecastreerd worden, kan er een invloed zijn op de groei. Dit kan leiden tot iets langere botten en een verhoogd risico op gewrichtsproblemen bij grote honden. Deze negatieve gevolgen zijn meestal beperkt maar wel reëel.
• Daarnaast kunnen sommige honden na castratie een verhoogde aanleg ontwikkelen voor atopische dermatitis of andere huidproblemen. Dit hangt vaak samen met het wegvallen van beschermende hormonen.

Het castratieproces toegelicht

Voor de castratie uitgevoerd wordt, ondergaat je hond een grondige gezondheidscontrole. De dierenarts beoordeelt of je hond fit genoeg is voor de narcose en operatie. Eventuele onderliggende gezondheidsproblemen worden eerst medicijnen behandeld indien nodig.

Op de dag van de operatie moet je hond nuchter zijn en mag hij geen voedsel gegeten hebben. Dit is standaardprotocol om het risico op complicaties tijdens de narcose te minimaliseren. Water is meestal wel toegestaan tot een paar uur voor de ingreep, maar controleer dit altijd bij je dierenarts.

De operatie zelf begint met het toedienen van de narcose via een infuus in de voorpoot. Je hond valt rustig in slaap en wordt aangesloten op bewakingsapparatuur om hartslag, ademhaling en andere vitale functies te monitoren.

Tijdens de chirurgische ingreep maakt de dierenarts een kleine incisie en verwijdert beide testikels. Alle hechtingen worden onderhuidse geplaatst, wat zorgt voor een nettere genezing en minder kans op complicaties. De gehele procedure duurt meestal 20 tot 45 minuten.

Na de operatie blijft je hond bij de dierenarts om uit de narcose bij te komen. Als alles goed gaat, kan hij meestal diezelfde dag nog naar huis. De eerste 24 uur na de ingreep kan je hond nog suf en misselijk zijn van de narcose.

Kosten van je hond castreren

De kosten voor het castreren van een hond variëren tussen €200 en €600, afhankelijk van verschillende factoren. De grootte van je hond speelt een rol, omdat grotere honden meer narcose en medicijnen nodig hebben. Ook de keuze van dierenartspraktijk kan de prijs beïnvloeden.

Extra kosten kunnen ontstaan als je hond complicaties ontwikkelt of als er aanvullend onderzoek nodig is.

Veel huisdierverzekeringen dekken castratie als deze om medische redenen wordt uitgevoerd. Voor preventieve castratie hangt vergoeding af van je specifieke polis. Het is verstandig om dit van tevoren na te vragen bij je verzekeraar.

Chemische castratie als alternatief voor chirurgische castratie

Chemische castratie biedt een tijdelijk en omkeerbaar alternatief voor de chirurgische ingreep. Het meest gebruikte middel is een Suprelorin-implantaat dat onder de huid tussen de schouderbladen wordt geplaatst. Deze procedure vereist geen algehele narcose.

Het implantaat maakt de reu tijdelijk onvruchtbaar voor minimaal zes of twaalf maanden, afhankelijk van de gekozen dosering. Na deze periode kan de werking langzaam afnemen en komt de hormonale functie weer op gang. Het is een veilige methode die bij veel honden goed werkt.

Chemische castratie heeft als groot voordeel dat het omkeerbaar is. Dit maakt het een uitstekende testmogelijkheid om te zien of castratie het gewenste effect heeft op gedragsproblemen. Als het resultaat teleurstelt, verdwijnt de werking vanzelf na verloop van tijd.

Voor honden met een verhoogd narcoserisico kan chemische castratie een veiliger optie zijn. Ook voor eigenaren die twijfelen over een definitieve ingreep biedt het de mogelijkheid om eerst te ervaren hoe hun hond reageert.

Nazorg na castratie

De eerste 48 uur na de operatie zijn belangrijk voor een goed herstel. Je hond kan nog suf zijn van de narcose en moet rustig aan doen. Zware inspanning, rennen en springen worden afgeraden tijdens de eerste twee weken na de ingreep.

Tijdelijke beweegbeperking is noodzakelijk om goede genezing te waarborgen. Korte wandelingen aan de lijn zijn toegestaan, maar vrij spelen met andere honden moet even wachten.

💡 Tip: Zorg dat je hond een comfortabele en ondersteunende rustplek heeft om te revalideren. De Pet Perfect ergonomische hondenmand biedt de juiste ondersteuning aan gewrichten en spieren tijdens het herstel, zodat je hond veilig en ontspannen kan rusten.

Pet Perfect Hondenmand – Orthopedisch

Perfecte ondersteuning voor je hond tijdens de herstelperiode. Comfort, veiligheid en stijl in één mand.

Bekijk het product

Controleer de wond dagelijks op tekenen van infectie zoals roodheid, zwelling of vreemd geurende afscheiding. Een beetje zwelling direct na de operatie is normaal, maar dit moet geleidelijk minder worden. Als de wond er zorgwekkend uitziet, neem dan contact op met je dierenarts.

Het belangrijkste is voorkomen dat je hond aan de wond likt. Likken kan infecties veroorzaken en de genezing vertragen. Een beschermkraag of recovery shirt is meestal nodig gedurende de eerste week na de operatie.

Veelgestelde vragen over hond castreren

Kan mijn hond nog steeds ‘rijgedrag’ vertonen na castratie?

Ja, het is mogelijk dat je hond nog steeds rijgedrag vertoond na castratie. Aangeleerd seksueel gedrag kan nog enkele weken of maanden aanhouden na castratie. Dit gedrag is dan niet meer hormonaal gedreven maar is onderdeel geworden van het gewone gedragspatroon. Bij jonge honden verdwijnt dit meestal sneller dan bij oudere honden die het gedrag langer hebben vertoond. Als dit gedrag blijft aanhouden kan je met een hondengedragstherapeut kijken om dit ongewenst gedrag aan te pakken.

Is het normaal dat mijn gecastreerde hond nog interesse toont in loopse teven?

Zeker, het kan voorkomen dat je gecastreerde hond geïnteresseerd blijft in loopse teven. Direct na castratie zijn er nog restanten van hormonen in het lichaam aanwezig. Het kan enkele weken tot een paar maanden duren voordat deze volledig verdwenen zijn. De interesse in loopse teven zal geleidelijk afnemen, maar kan nooit helemaal verdwijnen omdat ook sociale factoren een rol spelen.

Wat moet ik doen als de wond rood wordt of zwelt?

Lichte zwelling en roodheid de eerste dagen na de operatie van je hond zijn normaal. Wordt de zwelling erger, komt er pus uit de wond of ruikt deze vreemd, neem dan direct contact op met je dierenarts. Ook als je hond niet wil eten of meer tekenen van pijn toont, is professionele beoordeling nodig. Wacht niet te lang met bellen bij twijfel en bezoek je dierenarts tijdig.

Hoe voorkom ik gewichtstoename na castratie?

Gewichtstoename na castratie kan voorkomen worden door het aanpassen van de voeding zodra je hond hersteld is van de operatie. Gecastreerde honden hebben over het algemeen ongeveer 20% minder calorieën nodig dan voor de ingreep. Je hebt de mogelijkheid om te kiezen voor voer dat speciaal ontwikkeld is voor gecastreerde honden of verminder de portiegrootte. Blijf consequent met beweging en spel, zelfs als je hond rustiger wordt. Weeg regelmatig en pas de voeding aan als je gewichtstoename ziet, jij als baasje weet als geen ander wat het best bij je hond past.

Is castratie op latere leeftijd nog mogelijk en veilig?

Je kan je hond op een latere leeftijd castreren, maar er zijn een aantal extra overwegingen. Bij oudere honden wordt eerst een uitgebreider gezondheidsonderzoek gedaan, vaak inclusief bloedonderzoek om nieren en lever te controleren. Het narcoserisico is iets hoger en het herstel duurt langer. Voor honden boven de 8 jaar wordt meestal eerst chemische castratie geprobeerd om te zien of dit het gewenste effect heeft. Bij ernstige medische problemen kan castratie op elke leeftijd nog de beste keuze zijn, je dierenarts zal je in de beste keuze kunnen begeleiden.